Άρθρα Κώστα Βενετσάνου

• πολιτική

«Είσαστε σοβαροί;», είπε απευθυνόμενος με ιδιαίτερα οξύ τόνο στον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ, Δημ. Τζανακόπουλο, κατά τη συζήτηση στη Βουλή, στην αρχή της Εβδομάδας, για τις συμπλοκές στα Εξάρχεια με ακραία φαινόμενα βίας, που είχαν παρατηρηθεί την 8η Δεκεμβρίου επέτειο της Εκτέλεσης εν ψυχρώ, από αστυνομικό όργανο, του Αλεξη Γρηγορόπουλου.

Βορίδης: «Είστε σοβαροί στη ΣΥΡΙΖΑ; Είναι δυνατόν να υπάρχει κόμμα που να λέει πως επειδή υπήρξαν – αν υπήρξαν – τέτοια περιστατικά*, εσείς δεν προσέρχεστε για να δημιουργηθεί συναίνεση, απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις;»

(* αναφέρεται στα έκτροπα των ΜΑΤατζήδων που «ξεβράκωσαν» έναν νεαρό, επειδή τον θεώρησαν ύποπτο, και άλλες βιαιότητες)

Είχε προηγηθεί η τοποθέτηση του Δ. Τζανακόπουλου, πως «αν αυτά συμβαίνουν σε δημόσια θέα τι μπορεί να συμβαίνει πίσω από τις κλειστές πόρτες των κρατητηρίων; Είχαμε καταγγελίες για ουρλιαχτά στο αστυνομικό τμήμα Εξαρχείων. Εχουμε βασανιστήρια στην Ελλάδα;» και συμπλήρωσε «Δεν μπορεί να υπάρξουν οι όροι για στοιχειώδη πολιτική συνεννόηση. Τορπιλίζετε το πολιτικό κλίμα σε μια περίοδο που χρειάζεται συνεννόηση για τα ελληνοτουρκικά».

Θεωρώ ότι η παρατήρηση – συσχετισμός είναι απόλυτα σωστός, από πλευράς τουλάχιστον κοινωνικής ψυχολογίας. Aλλά οι βουλευτές μας γενικώς, είναι μεν πολιτικοί αλλά δεν είναι πολιτικοί επιστήμονες· είναι συνήθως, κακοί εμπειροτέχνες.

Το αυτό ισχύει δυστυχώς και για πολλούς δημοσιογράφους, εκτός και εξυπηρετούν άλλους σκοπούς.

Στην έκφραση δημόσιας γνώμης δικαιολογείται το λάθος, η λανθασμένη εκτίμηση. ΔΕΝ δικαιολογείται γνώμη με άγνοια.

ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗ και εσωτερική ΦΑΓΩΜΑΡΑ

«το δε κακώς (άρχειν) ...ασυμφόρων εστίν αμφοίν»¹

Κι έχει δίκιο στ’ αλήθεια ο Αριστοτέλης στην παραπάνω διαπίστωση, γιατί αν κάθε φορά που παραπατάμε, σπάζαμε το πόδι μας στο ξύλο, επειδή δεν εκτέλεσε σωστά τις εντολές του εγκεφάλου – που εξουσιάζει – στο τέλος θα μέναμε κουτσοί.

Γιατί οι σχέσεις εξουσίας και «υπηκόου» - πολίτη πρέπει να στηρίζεται στην κοινότητα συμφερόντων και σ’ αισθήματα φιλίας. Κι αν η σχέση αυτή δεν στηρίζεται σ’ αυτό, λέει ο μεγάλος φιλόσοφος, «αλλά στο νόμο και στη βία» - «νόμος και τάξη» - θα είχαμε ολέθριο αποτέλεσμα, γιατί η πολιτική εξουσία ασκείται πάνω σε ελεύθερους και ίσους πολίτες· «...η δε πολιτική, ελευθέρων και ίσων αρχή»¹.

Και πράγματι και αναντίρρητα θαρρώ, για τους εχέφρονες ισχύουν τα παραπάνω, αφού για να υπάρξει, η αναγκαία βεβαίως, εθνική ομοψυχία, πρέπει να υπάρχει ομόνοια και ομοθυμία στην κοινωνία και για να υπάρξουν αυτά πρέπει να υφίσταται, όσο το δυνατόν, για να μην πω απόλυτα, κοινότητα συμφερόντων και καλές τουλάχιστον σχέσεις των μελών της κοινωνίας και οπωσδήποτε της πολιτικής εξουσίας και των πολιτών.

Έχετε διαπιστώσει κάτι τέτοιο, έστω στοιχειωδώς, στις συζητήσεις στα τηλεπαράθυρα και ακόμη οδυνηρότερο, στη Βουλή; Γιατί έχω την αίσθηση, την οδυνηρή και απεχθή αίσθηση, ότι οι αντιπαραθέσεις των κομματικών αντιπάλων αναδίδουν οσμή «πολιτικού χουλιγκανισμού».

Και διερωτώμαι αλήθεια, υιοθετώντας το ερώτημα του Βορίδη, αλλ’ απευθυνόμενος σε όλους τους πολιτικούς και ιδίως στον ίδιον, ως «πάρθιον βέλος», είσαστε σοβαροί;

Ζητάτε την αναγκαία, επαναλαμβάνω, εθνική συναίνεση κι από την άλλη χτυπιόσαστε σαν τα κοκόρια;

Τί κομματική φαγωμάρα είν’ αυτή, την οποία προσπαθείτε να μεταφέρετε και στην κοινωνία – που εν μέρει, δυστυχώς, το επιτυγχάνετε – ενώ στους περισσότερους φαντάζομαι, προξενείτε απέχθεια.

Η εθνική συναίνεση και συνοχή απαιτεί μακροχρόνια προσπάθεια και τριβή. Μελέτη και σκέψη. Σκέψη και μελέτη και διάλογο και δημοκρατική συνείδηση και χαρακτήρα. Και οπωσδήποτε ανιδιοτέλεια - “άχρηστη” στην εποχή μας ιδιότητα, που έχει περιπέσει, αν όχι στη χλεύη, στην ανυποληψία, σίγουρα, της ουτοπίας, όπως και άλλες παρόμοιες ιδιότητες που συμπύκνωναν εκείνη την αξιολάτρευτη ιδιότητα του κοινωνικού ανθρώπου - πολίτη, που οι αρχαίοι αποκαλούσαν αρετή.

Αντ’ αυτών έχει επικρατήσει η ιδιοτέλεια και η κομματοκρατία και αφετέρου η συνακόλουθη ιδιώτευση και αδιαφορία για την πολιτική και τη συμμετοχή σ’ αυτήν, με διάθεση διαλεκτικής δημιουργίας· όχι καταστροφικής αντιπαράθεσης.

Ο χρόνος δεν μου επιτρέπει ν’ αναπτύξω το θέμα. Θα το κάνω σε κατάλληλο χρόνο. Σήμερα, απλά σχολίασα.

Αξίζει μόνο να θυμηθούμε την ξυγγραφή του Θουκυδίδη για τα κόμματα (σ’ ελεύθερη μετάφραση):

«...Οι σύνδεσμοι αυτοί (τα κόμματα) δεν αποβλέπουν σε νόμιμα ωφελήματα τόσο, όσο στην απόκτηση δύναμης παράνομης και άδικης. Η δε συνδιαλλαγή δε στηρίζεται τόσο στο ήθος και την εντιμότητα, όσο στη συνενοχή τους σε άνομες πράξεις»².

1. Αριστοτέλης: “ΠΟΛΙΤΙΚΑ”, βιβλ. Α΄, 1255b, 10-23 («ασυμφόρως εστίν αμφοίν» = ασύμφορο και για τα δύο μέρη· άρχοντες και αρχόμενους).

2. Θουκυδίδης “ΙΣΤΟΡΙΑ”, βιβλ. Γ΄, 82,6.