Άρθρα Κώστα Βενετσάνου

 

Άλλα πράγματα είναι του κράτους, ως οργανωμένου φορέα της κοινωνίας – λέγαμε στο άρθρο της περασμένης εβδομάδας – και άλλα του ιδιωτικού τομέα.

Και επιφυλασσόμασταν να επανέλθουμε αναλυτικότερα.

Νά ’μαστε, λοιπόν!

Μιας και πρόκειται να καταπιαστούμε με το Κράτος απ’ τη μια και με τον ιδιώτη, απ’ την άλλη, ας πούμε κάποια πράγματα για να ξέρουμε για τί μιλάμε.

 

 

 

Να πάμε πρώτα στη μυθολογία: κράτος = προσωποποίηση της ισχύος, της δύναμης, της εξουσίας. Τέκνο του Τιτάνα Πάλλαντος και της Στυγός, και αδελφός της Νίκης, του Ζήλου και της Βίας!

Μην ψάχνετε τώρα για Τιτάνες, για θεούς και Ωκεανίδες. Πέθαναν!

Και δεν αμυνόμαστε πλέον υπέρ βωμών και εστιών, αλλά περί «αξιών» (νεο-«φιλελεύθερων») και αξιών (χωρίς εισαγωγικά) χρηματιστηριακών! Ουαί (ημίν) τοις ηττημένοις. (όχι στα πεδία των μαχών), αλλά στα «ειρηνικά» πεδία της Απάτης, της Προπαγάνδας και των Εκβιασμών (με κεφαλαία αρκτικόλεξα, για τη “μυθολογία του παρόντος”, όπου ο Νεο- «φιλελευθερισμός», τέκνον του μεγάλου Κεφαλαίου και της Απληστίας και μαίες την Θάτσερ και τον Ρέιγκαν, υπό την καθοδήγηση των καθηγητών Χάγιεκ και Φρίντμαν, κατακυρίευσε την γην, κατ’ εντολή του Ιεχωβά, και με τη βοήθεια των αδελφών και τέκνων αυτών εξ αιμομιξίας, της Απάτης της Προπαγάνδας και των τριδύμων εκβιασμών και Αρπαγής.

Μετά τη μυθολογία, που δεν είναι παραμύθι, αλλά εκφράζει μια πραγματικότητα με συμβολισμούς, παραλείποντας την ιστορική εξέλιξη του κράτους εδώ και 4000 χρόνια, αφού ξεφεύγει απ’ το αντικείμενο ενός άρθρου, ας ορίσουμε το σύγχρονο Κράτος, κατά συγκερασμό πολλών ορισμών, και των αρχαίων μας θεμελιωτών, ως «συνένωση και συμβίωση ικανού αριθμού ανθρώπων - πολιτών, δυναμένων να προσδώσουν κατά το δυνατόν οικονομική αυτάρκεια και ισχύ και δια νόμων κυριαρχία, στον επίσημο αυτόν φορέα της κοινωνίας τους,

κατοικούντων σε συγκεκριμένη εδαφική έκταση, στην οποία εκτείνεται και η κυριαρχία του κράτους που απολαμβάνει της αναγνωρίσεως και του σεβασμού της διεθνούς Κοινότητας»¹.

Ύψιστος δε σκοπός του Κράτους, όχι μόνον «του ζην ένεκεν, έστι δ’ ένεκα του ευ ζην»², όπως έλεγε ο Αλ. Σβώλος επικαλούμενος τον Αριστοτέλη. Αυτά βέβαια, ως «δέον», ως ευγενής πόθος και όχι ως «όντως ον» όπως η πείρα και η μελέτη έχει καταδείξει.

 

 

 

Είδαμε χονδρικά το κράτος. Ας δούμε και τον ιδιώτη, (όχι τον πολίτη). Βέβαια ο πολίτης μπορεί να είναι συγχρόνως και ιδιώτης. Θα δούμε πως, γιατί είναι και θέμα δοσολογίας!...

Νομίζω ότι δεν βρίσκω καλύτερο, πληρέστερο και ακριβέστερο ορισμό, απ’ αυτόν που δίνει ο Περικλής στον επιτάφιο, όπως αποδίδεται από τον Θουκυδίδη!

«Ανεπαχθῶς δὲ τὰ ἴδια προσομιλοῦντες, τὰ δημόσια διὰ δέος μάλιστα οὐ παρανομοῦμεν...»³. Σε ελεύθερη μετάφραση: [Κι ενώ τα ιδιωτικά μας τα συζητάμε χωρίς να ενοχλεί, να βλάπτει ο ένας τον άλλον, τα δημόσια (πράγματα, θέματα) τα τηρούμε και, από σεβασμό περισσότερο, δεν παρανομούμε]. Και συνεχίζει αμέσως παρακάτω:

«...πειθαρχόντας και στους άρχοντες, που έχουμε κάθε φορά, και στους νόμους και μάλιστα σ’ αυτούς που έχουν θεσπισθεί για την προστασία των αδικουμένων κι επίσης σ’ εκείνους που, αν και άγραφοι, φέρνουν, κατά κοινή ομολογία, ντροπή σε όποιον τους παραβαίνει». Γιατί έχουμε πολίτευμα που δεν αποβλέπει στο συμφέρον των ολίγων, αλλά στο όφελος των πολλών, και γι’ αυτό ονομάζεται ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ³.

Γι’ αυτό· όχι γιατί ψηφίζουμε κάθε 4 χρόνια αυτούς που μας παρουσιάζουν και μας πιπιλίζουν το κεφάλι στο μεσοδιάστημα, τα «κανάλια». Αυτό δεν είναι δημοκρατία, είναι προσωπείο, μεταμφίεση δημοκρατίας.

Και ολοκληρώνει μάλλον την περιγραφή του πολίτη, απεχθανόμενος τον ιδιώτη που δεν ενδιαφέρεται για τους «πολλούς», για το σύνολο της κοινωνίας, αλλά για την «πάρτη του»: «Τόν τε μηδέν τῶνδε μετέχοντα οὐκ ἀπράγμονα ἀλλ' ἀχρεῖον νομίζομεν» (= Αυτόν που δεν συμμετέχει στα κοινά, δεν τον θεωρούμε φιλήσυχο, αλλά άχρηστο!).

Αφού λοιπόν ξεπλέξαμε και με τους ορισμούς, όπως νομίζω, και με τις διάφορες περιγραφές και σκιαγραφήσεις, ας πάμε να δούμε πια πράγματα και δραστηριότητες ανήκουν στο κράτος και πια στους ιδιώτες.

– Φαντασθείτε την πυροσβεστική υπηρεσία, ως ιδιωτική επιχείρηση!

Αν έπιανε το σπίτι σας φωτιά, σας την έσβηνε γρηγορότερα, με μικρότερο κόστος και σας έστελνε το λογαριασμό. Συνηθέστερα δεν θα είχατε να τον πληρώσετε, αν δεν ήσασταν ασφαλισμένοι στην «Ιδιωτική Ασφαλιστική», και σας έβγαζε το σπίτι που σας είχε γλιτώσει, «στο σφυρί»!

Κι αν λέγατε, «άσ’ το να καεί», θα σας έβαζαν πρόστιμο γιατί κινδύνευσαν να καούν ή κάηκαν και τα γειτονικά!

Αδιανόητα πράγματα. Η Πυροσβεστική δεν μπορεί ν’ ανήκει σε ιδιωτική επιχείρηση. Είναι τομέας του δημοσίου λοιπόν, γιατί το “ατομικό” έχει επιπτώσεις και στο γενικό, στο κοινωνικό.

 

Μήπως μπορούν ν’ ανήκουν στον τομέα της ιδιωτικής δραστηριότητας οι φυλακές; Το ερώτημα δεν τίθεται τυχαία, γιατί και οι μερικές ή τμηματικές παραχωρήσεις και οι Συμπράξεις (ΣΔΙΤ) βρίσκονται στο τραπέζι (υπάρχει και σχετικός νόμος). Σκοπός η μείωση των δαπανών και η αύξηση και ο εμπλουτισμός της ποιότητας διαβίωσης των εγκλείστων και η αύξηση των πιθανοτήτων σωφρονισμού.

Εσείς τι λέτε; Πάντως μερικά στοιχεία είναι χρήσιμα για τους στοχασμούς μας.

Σουηδία, ετήσιο κόστος ανά κρατούμενο, 115.705 ευρώ. ΗΠΑ, Κολοράντο, φυλακές Υψίστης Ασφαλείας, το αντίστοιχο κόστος 78.000 δολάρια ανά κρατούμενο. Νορβηγία 103.295 € και Ελλάδα 10.287,49 €. Στην Κύπρο περίπου τα διπλάσια.

Πάντως κάποιες μελέτες που ερευνώ δείχνουν πως στις πολιτείες όπου έχουν αναπτυχθεί ιδιωτικές φυλακές, έχει αυξηθεί και η διάρκεια των ποινών φυλάκισης. Λέτε δηλαδή εκεί που ο Ποινικός Κώδικας προβλέπει π.χ. 1 έως 3 χρόνια φυλάκιση ν’ αρχίσουν «οι ψιλές» να γίνονται «χοντρές», ή μήπως να ελαχιστοποιούνται οι αναστολές, ώστε ενώ θα μειώνεται το κόστος ανά κρατούμενο και οι ποσοστιαίες αποδόσεις, οι απόλυτοι αριθμοί, –αυτά που πληρώνει το δημόσιο– ν’ αυξάνονται κάθετα; Γιατί δεν ζούμε σε κοινωνία Αγίων!

Θα μπορούσαμε να παραθέσουμε σωρεία παρόμοιων παραδειγμάτων σε όλους τους τομείς, καθώς και στην ιδιωτική αστυνομία: Έχεις λεφτά; Προστατέυεσαι, ας πούμε. Δεν έχεις λεφτά; Ή γίνεσαι “ταρζάν” ή θύμα.

Δεν είναι κοινωνία ανθρώπων αυτό, και καταστρατηγεί την πρώτη αιτία δημιουργίας της κοινωνίας και του κράτους, ως επίσημου φορέα της: την αλληλεγγύη και την ισχύ της συνένωσης.

Δεν γίνεται, δεν επιτρέπεται αντικείμενα εκ των πραγμάτων του δημοσίου τομέα να μεταφέρονται στο ιδιωτικό τομέα ο οποίος, όπως είναι ευνόητο δεν λειτουργεί με κοινωνικά και εθνικά κριτήρια, αλλά με ιδιωτικοοικονομικά: Με τη μικρότερη δυνατόν θυσία, στο συντομότερο διάστημα, το ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ δυνατόν ΚΕΡΔΟΣ.

Έτσι, επειδή πρέπει να κλείσω, όπως και η κυβέρνηση έτσι και η νομοθετική και η δικαστική λειτουργία ΔΕΝ μπορούν να ανατεθούν σε ιδιώτες γιατί είναι παραλογισμός, κατά την ίδια έννοια οι νευραλγικοί τομείς του κράτους, που είναι αποφασιστικοί για τον έλεγχο της σταθερότητας της οικονομικής ανάπτυξης, της κοινωνικής ειρήνης και ευημερίας, πρέπει να τελούν υπό τον έλεγχο, διοίκηση και χρηστή λειτουργία του κράτους. Τέτοιοι τομείς ενδεικτικά είναι η ενέργεια, οι επικοινωνίες και οι συγκοινωνίες, τα οδικά δίκτυα, τα λιμάνια και τα αεροδρόμια, όπου βεβαίως μπορεί ενδεχομένως να υπάρξουν τομείς Συνεργασίας Δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ).

 

Ο ιδιωτικός τομέας έχει λαμπρό πεδίο δράσης στον πρωτογενή τομέα και κυρίως την γεωργική παραγωγή, την αλιεία κ.λπ. έχει τον δευτερογενή τομέα της Βιομηχανικής και βιοτεχνικής παραγωγής και τον τριτογενή τομέα των Υπηρεσιών (Τραπεζικές υπηρεσίες, τουρισμός, διασκέδαση, καλλιτεχνικές δραστηριότητες και συναφή).

Το χρήμα είναι δουλειά του κράτους, του κάθε κράτους. Ούτε των τραπεζών, ούτε διακρατικών μορφωμάτων όπως η Ο.Ν.Ε., που είναι μόνον Νομισματική Ενότητα (Ν.Ε.), και καταλήγει μόνο στο ΝΑΙ των μικρών και αδυνάτων κρατών, έναντι των ισχυρών, δηλαδή στην ειρηνική υποταγή και υποτέλεια.

Αισχύνη της ιστορίας μας και των θυσιών του λαού μας.