Ειδήσεις

Χρόνια τώρα, είχα ανοιχτή πρόσκληση, για φιλοξενία στην Πάτμο, όχι από Πατινιώτισσα (δεν γνωρίζω γιατί ονομάζονται έτσι και όχι Πάτμιοι), αλλά από Βουλιαγμενιώτισσα, που εδώ και πολλά χρόνια έχει αποκτήσει ένα παλιό παραδοσιακό σπίτι, στον παραδοσιακό οικισμό της Πάτμου, το Καστέλο στη Σκάλα.

Ετσι λοιπόν στη φετινή πρόσκληση, απάντησα θετικά και την Παρασκευή και 13, κόντρα στις προλήψεις, ταξιδέψαμε τρεις φίλες για την Πάτμο.

Πολλά είχα ακούσει για το νησί: είναι ήσυχο, είναι ιερό, έχει πολύ καλό τουρισμό, έχει αναπτυχθεί ορθολογικά.

Ετσι κρατούσα “μεγάλο καλάθι” για το νησί.

Το νησί βεβαίως που ως φυσική ομορφιά δεν με απογοήτευσε. Εχει μία γοητεία που σε παραπέμπει σε άλλους καιρούς· με πανοπλίες και ...κουρσάρους. Με βυζαντινά καπετανάτα...

Τα σπίτια που έχουν μείνει παραδοσιακά, τα στενάκια και τα καλντερίμια, η χώρα και το κάστρο με τα εξαιρετικής αρχιτεκτονικής σπίτια!

Την πρώτη κιόλας ημέρα, κατεβήκαμε στο λιμάνι για καφέ και πρώτη γνωριμία.

Κολυμπήσαμε στον Κάμπο, μία από τις καλές παραλίες του νησιού, όπως λένε, γιατί εγώ θα την έλεγα απλώς μια ...παραλία.

Τις πέντε ημέρες που μείναμε εκεί αλλάξαμε πολλές παραλίες και βρήκαμε και ιδιαίτερα όμορφες με ψιλή άμμο, με βότσαλο αλλά και με χαλίκι.

Αγριολίβαδο, Πέτρα, Ψιλή Αμμος και... Εχει πολλές παραλίες· κάποιες που προσεγγίζονται με τα πόδια, κάποιες με το καΐκι.

Γενικά το νησί δεν είχε επισκέπτες (τουρίστες), Ελληνες είτε ξένους· ήταν λιγοστοί.

Η Πάτμος περικλείεται από μικρά μικρά νησάκια, πανέμορφα με παραλίες εκλεκτές και απόμερες που μπορείς να τα επισκεφθείς με ημερήσια εκδρομή (Μακροχώρι, Ασπροχώρι, Αρκοί, Λειψοί)...

Οπως θα έχετε ακούσει η Πάτμος ονομάζεται και “ιερό νησι”, γιατί εκεί γράφτηκε η “Αποκάλυψη από τον Ιωάννη, μέσα σε μία σπηλιά, που σήμερα θεωρείται ιερή, γιατί “εκεί ακουγόταν η φωνή του Θεού, όταν υπαγόρευε στον Ιωάννη το κείμενο της Αποκάλυψης”.

Η σπηλιά της Αποκάλυψης βρίσκεται στο μέσο της διαδρομής από το λιμάνι της Σκάλας μέχρι τη χώρα. Σήμερα έχει ασφαλτική οδό, αλλά παραμένει στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής και το παλιό πλακόστρωτο μονοπάτι (το καλντερίμι), που προτίμησα να το διαβώ κατεβαίνοντας από τη Χώρα.

Η σπηλιά έχει διαμορφωθεί σε λατρευτικό χώρο από τον ιδρυτή της μονής της Πάτμου Όσιο Χριστόδουλο.

Ολη η Χώρα είναι ένα κάστρο με το κυρίως κάστρο επιβλητικό στη μέση και γύρω του όλα τα σπίτια χτισμένα με σοκάκια σε επαφή μεταξύ τους και από την ταράτσα του ενός περνάς στο σπίτι του άλλου είτε - τα χρόνια εκείνα - έμπαινες στο κάστρο προκειμένου να προφυλαχθείς από τους πειρατές.

Η φυσική του ομορφιά, η θεϊκή του “υποστήριξη” έχει “βολέψει” τους Πατινιώτες και έχουν αποξεχαστεί στις υπηρεσίες που πρέπει να προσφέρει το νησί τουριστικά.

Βολεμένοι λοιπόν στην τουριστική “ιερότητα” οι Πατινιώτες, άφησαν βασικά στοιχεία για να φύγει κανείς με τις καλύτερες εντυπώσεις. Από τα ταξί, που σε άφηναν όπου εκείνοι ήθελαν, από το αυτοκίνητο ταξί που μόλις καθόσουν στο κάθισμα έβγαζες καντήλες από την υψηλή θερμοκρασία, αφού τα κρατούσαν “καταλιακού” με κλειστά παράθυρα(!!!) και χωρίς κλιματισμό!

Και όταν διαμαρτυρηθείς για κακή υπηρεσία είτε στο ταξί, είτε στο κατάστημα που πούλησε ληγμένα τουλάχιστον ένα χρόνο! οχυρώνονται όλοι με μία “ομερτά”.

«Μη το φωνάζουμε κιόλας να μας ακούσουν κι άλλοι»!

Στη Χώρα έχει πολύ όμορφα μαγαζιά με ποικιλίες φαγητών από παραδοσιακό έως γκουρμέ...

Οπως επίσης σε κάποιες παραλίες βρήκαμε εστιατόρια με εξαιρετική εξυπηρέτηση και σέρβις (ένεκα της απόστασης από τον πολύ τουρισμό, τον εκτιμούν περισσότερο).

Συναντήσαμε βέβαια και πολύ “ωραίους” ανθρώπους, Πατινιώτες και Πατινιώτισες. Πρόθυμους να μιλήσουν και να εξυπηρετήσουν, όπως ο γιατρός και προϊστάμενος του Κέντρου Υγείας, Δαμιανός, η γυναίκα του Ανίτα, η Μαρουλίτσα που τους θυμόμαστε με πολύ αγάπη.

Και τους συναδέλφους με την εφημερίδα “Πατμιακά Χρονικά”, που λένε τα πράγματα με το όνομά τους.

Την Πάτμο δεν την απορρίπτουμε· θα ξαναπάμε και ελπίζουμε ότι θα βρούμε κάποια μικρά - μικρά πράγματα πολύ καλύτερα.

Ας ξεφυλλίσουμε λίγο την ιστορία...

Πάτμος: το όνομα της πιστεύεται ότι προήλθε από παραφθορά του ονόματος του βουνού Λάτρας στην Καρία της Μικράς Ασίας. Σύμφωνα με τη Μυθολογία, η Πάτμος συνδέεται με τη διέλευση από το νησί του μητροκτόνου Ορέστη. Η Πάτμος πρωτοαποικήθηκε από Κάρες (3η χιλιετία π.Χ.) σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή Καστέλι. Πρώτοι Έλληνες κάτοικοι του νησιού θεωρούνται οι Ίωνες και αργότερα οι Δωριείς.

Οι πρώτες αναφορές για την Πάτμο, ανάγονται στην Ελληνική μυθολογία, όπου η Σελήνη ζούσε τον ερωτά της με τον Ενδυμίωνα και προστατεύοντο απο τη θεά Άρτεμις. Εκει λατρευόταν η Άρτεμις Πατμία, ο ναός της οποίας, όπως μαρτυρούν επιγραφές και σωζόμενοι κίονες, βρισκόταν στη θέση του σημερινού μοναστηριού του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. (Αλλωστε συνηθιζόταν από τους χριστιανούς, όπου υπήρχε αρχαίος ναός να χτιστεί πάνω του κάποιος χριστιανικός).

Ο χριστιανισμός επικράτησε από νωρίς στο νησί, όπως δείχνουν ίχνη παλαιοχριστιανικών ναών και αντικειμένων.

Στη θέση Καστέλι υπάρχουν αρχαιολογικά ίχνη πόλης του 4ου π.χ αιώνα. Ηταν ένας προνομιακός βραχώδης λόφος που είχε οπτική και στις δυο θάλασσες, αλλά βρίσκεται και μερικά ...πόδια κοντά τους.

Από τα καλοδιατηρημένα μνημεία, συμπεραίνεται ότι γύρω από την Ακρόπολη που το περιστοίχιζε, ήταν κτισμένος ο ναός του Απόλλωνα, ο ναός του Βάκχου και ο Ιππόδρομος.

Και σημερα τα σπίτια του είναι παραδοσιακά με χοντρό τοίχωμα και αρχιτεκτονική, κάτι που διατηρείται και στις σημερινές κατασκευές.

Τον 2ο π.Χ. αι. οι Ρωμαίοι μετατρέπουν το ερημωμένο από πειρατικές λεηλασίες νησί σε τόπο εξορίας. Χρησιμοποιήθηκε επίσης ως καταφύγιο και ορμητήριο Αράβων πειρατών που εκμεταλεύονταν τους πολυάριθμους προστατευμένους όρμους της.

Τη σημερινή της φήμη αποκτά από την εποχή που ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ο θεολόγος εξορίζεται από την Έφεσο κατά τη διάρκεια της αυτοκρατορίας του Δομιτιανού, όπου απομονωμένος σε μια σπηλιά, ο Ιωάννης γράφει το βιβλίο της Αποκάλυψης, εξ’ ου και λέγεται σπηλιά της Αποκάλυψης  

 Η περίοδος της Αραβοκρατίας, αφήνει την Πάτμο σχεδόν έρημη. Ετσι εύκολα παραχωρείται όλο το νησί, από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ τον Κομνηνό, σε έναν μορφωμένο μοναχό, τον Χριστόδουλο Λατρηνό (1088) για να χτίσει μοναστήρι προς τιμήν του Ευαγγελιστή.

Η ίδρυση της μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, σήμανε την γένεση ενός πολιτιστικού - πνευματικού - θρησκευτικού κέντρου, που αποτελεί σημείο αναφοράς όλου του χριστιανικού κόσμου. Μετά την 4η σταυροφορία η Πάτμος περιήλθε στους Βενετούς (1207). Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους (1453), κατέφυγαν στο νησί πρόσφυγες από την Θράκη. Το 1461 ο Πάπας έθεσε την Πάτμο υπό την προστασία του.

Εκτοτε το νησί, “αναγεννήθηκε”· αναπτύχθηκε ένας υψηλός πνευματικός και πολιτιστικός θύλακας, με έφεση στις τέχνες και με αποκορύφωμα την ίδρυση της Πατμιάδος του γένους σχολής τον 18ο αιώνα. Στους κόλπους της σχολής αναδείχτηκαν εκτός από τον ιδρυτή της Μακάριο Καλογερά, σπουδαίες φυσιογνωμίες των γραμμάτων και της εκκλησιαστικής δράσης.

Στις 20 Μαΐου 1912 ολοκληρώνεται η κατάληψη των Δωδεκανήσων από Ιταλικά στρατεύματα και λήγει η κυριαρχία της Τουρκίας, που κράτησε 350 χρόνια. Η Ιταλία χρειάζεται τα νησιά που τα θεωρεί απαραίτητα για τους οραματισμούς της για κυριαρχία του στόλου της στη Μεσόγειο. Οι κάτοικοι όμως των νησιών αντιδρούν άμεσα. Στις 4 Ιουνίου 1912 αντιπρόσωποι από όλα τα Δωδεκάνησα οργανώνουν στη Πάτμο πανδωδεκανησιακό συνέδριο και κηρύσσουν τα νησιά αυτόνομη "Πολιτεία του Αιγαίου" σαν πρώτο βήμα στην ένωση με την Ελλάδα.

Το 1943 με την συνθηκολόγηση της Ιταλίας, τα νησία τα καταλαμβάνουν οι Γερμανοί που τα παρέδωσαν στους Αγγλους (1945) με το τέλος του πολέμου. Η βρετανική στρατιωτική διοίκηση κράτησε δυο χρόνια. Στις 31 Μαρτίου 1947 τα νησιά παραδόθηκαν στον εκπρόσωπο της Ελλάδας αντιναύρχο Περικλή Ιωαννίδη. Το 1948 έγινε η επίσημη προσάρτηση στις 9 Ιανουαρίου και συστήθηκε η Γενική διοίκηση Δωδεκανήσου, με πρώτο διοικητή τον γιατρό Νικόλαο Μαυρή.