Άρθρα Κώστα Βενετσάνου

• Ηλεκτρονικά
• γραφειοκρατία
• διακυβέρνηση
• νομοθεσία

Και η γραφειοκρατία συνεχίζεται...

του Κώστα Βενετσάνου

Πριν τριάντα χρόνια, για να πάρεις «φορολογική ενημερότητα» έπρεπε να πας στο τμήμα της «φορολογίας εισοδήματος», να στηθείς στη σειρά, να σου βεβαιώσουν ότι δεν χρωστάς τον επιβεβλημένο φόρο. Σωστό!

Αμ δε· έπρεπε στη συνέχεια να πας στο τμήμα «δικαστικών οφειλών», να στηθείς πάλι στη σειρά, να σου βεβαιώσουν ότι δεν χρωστάς τίποτα κι εκεί.

Δεν τελείωναν τα βάσανά σου, γιατί έπρεπε να πας και στο τμήμα Τροχαίων παραβάσεων για να βεβαιώσουν ότι δεν χρωστάς ούτε εκεί, και δεν θυμάμαι αν σε έστελναν και σε άλλο τμήμα, να σου βεβαιώσουν αν «χρωστάς της Μιχαλούς».

Αν χρωστούσες κάπου, έπρεπε να στηθείς και πάλι στη σειρά για να πληρώσεις στο ΤΑΜΕΙΟΝ, και τέλος να πας στην αρμόδια υπηρεσία να σου βεβαιώσουν ότι είσαι ενήμερος φορολογικά.

Θυμάμαι, είχα πει κάποτε σε μια υπάλληλο: «Να δούμε πότε θα εκσυγχρονισθείτε να βάλετε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, να γλυτώσουμε απ’ αυτή τη βαβούρα».

Πέρασαν κάπου 30 χρόνια, κάναμε Υπουργείο Ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και βάλαμε και ηλεκτρονικούς υπολογιστές, και ίντερνετ αλλά ο γραφειοκρατικός σαδισμός όχι μόνο παρέμεινε, αλλά όπως συμβαίνει με όλες τις ανωμαλίες, χάνοντας την προσωπική επα-

φή, όπου όλο και βρισκόταν κάποιος υπάλληλος να σε κατανοήσει και να σ’ «εξυπηρετήσει», τώρα «εκσυγχρονισμένοι», σου απαντάει το σύστημα «άκυρο», ή «δεν γίνεται δεκτό το αίτημά σας» ή δεν ξέρω εγώ τι.

Τώρα οι «κατασκευαστές» των νόμων, - και τους αποκαλώ έτσι γιατί δεν είναι νομοθέτες, διότι δεν γνωρίζουν ποιο είναι το πνεύμα των νόμων και της νομοθεσίας – οι κατασκευαστές των νόμων λοιπόν όταν αγνοούν τι συμβαίνει στην πραγματικότητα, στην πράξη, στη ζωή, βρίσκουν τρόπου ς να ικανοποιήσουν τη σαδιστική τους μανία.

Αλλά το κυριότερο λείπει η γνώση της πραγματικότητα, η αναγκαιότητα της παραγωγικότητας και τι σημαίνει «ελληνική επιχειρηματικότητα».

Εξηγούμαι: Οι κατασκευαστές των νόμων, εκτός ελαχιστότατων εξαιρέσεων, τελείωσαν κάποιο πανεπιστήμιο, και χωρίς ν’ ανοίξουν έστω ένα συνεργείο αυτοκινήτων, ή μια καφετέρια ή ένα περίπτερο, και να κολλήσουν ένα ένσημο, δεν λέω στην οικοδομή, αλλά έστω ως υπάλληλοι γραφείου, συντάσσουν νόμους αμφίσημους, περίπλοκους, εκτός λογικής και πραγματικότητας, τυραννικούς για τους πολίτες, πολλές φορές στα όρια της συνταγματικότητας ή εκτός και πέραν αυτής, βασιζόμενοι στο περίπλοκο και δαπανηρό της δικαστικής ακύρωσης των νόμων, από τους ενδιαφερόμενους ή της προσφυγής τους, ακόμη περισσότερο, στην ευρωπαϊκή ή διεθνή δικαιοσύνη. Κι ακόμη στη χρονοβόρα και ψυχοφθόρα διαδικασία, με εξασφαλισμένη την προσωπική τους ανευθυνότητα, αφού οι νόμοι αυτοί έχουν ψηφιστεί από τη Βουλή, από βουλευτές κατ’ εντολήν των κομμάτων τους, για να τροποποιηθούν συντόμως ή και ν’ αντικατασταθούν.

Γι’ αυτό εξάλλου έχουμε φθάσει σε μια πολυνομία δαιδαλώδη, συχνά αλληλοσυγκρουόμενη. Εδώ έχουμε αλλάξει τον Ποινικό Κώδικα μέσα σε πέντε χρόνια, τρεις φορές.

Η νομοθετική …παραγωγικότητα της ελληνικής Βουλής είναι …αξιοθαύμαστη: Την τελευταία 15ετία μάλιστα έχει αυξηθεί αλματωδώς. Εχει ξεπεράσει τους 1000 νόμους! Άσε τις Υπουργικές Αποφάσεις, που έχουν ξεπεράσει τις πενήντα χιλιάδες (50.000). Αφήνω που σχεδόν πάντα παραπέμπουν σε άλλους νόμους: «…σύμφωνα με την παράγραφο (§) 8 του άρθρου 23 του Νόμου …»

Και βέβαια, άγνοια νόμου είναι ανεπίτρεπτη. Και η κατανόησή τους είναι δεδομένη· εξ άλλου τώρα γράφονται στη δημοτική!

Αφήνω που μερικοί νόμοι επιβεβλημένοι έξωθεν, από την Ε.Ε., ξεπερνούν τις 700 σελίδες! Είναι μνημειώδης η ...θαρραλέα δήλωση  (ανερυθριάστως) Υπουργού ότι τον ψήφισε «χωρίς να προλάβει να τον διαβάσει». Μήπως τους διαβάζουν οι άλλοι που δεν το ομολογούν. Έχω πάρει την απάντηση από βουλευτή ότι «αφού τον έχει εγκρίνει η νομοπαρασκευαστική Επιτροπή… Εξ άλλου να πάω κόντρα – στη γραμμή του κόμματος». Αυτά!

Νέο-φιλελεύθερη πολιτική με

συμπτώματα …σοβιετικού κρατισμού

Οι νόμοι ΔΕΝ ψηφίζονται με αποκλειστικό κριτήριο την ορθή και δίκαιη Διοίκηση του κράτους, την διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης, την ασφάλεια και ευημερία των πολιτών, την απλούστευση των διαδικασιών, ώστε να διευκολύνονται οι πολίτες στην διεκπεραίωση των υποχρεώσεών τους προς το κράτος, τις συναλλαγές τους με το δημόσιο, καθώς και τις οικονομικές μεταξύ τους συναλλαγές, κ.λπ.

Οι νόμοι ως επί το πλείστον ψηφίζονται για να ευνοηθούν ταξικά, συντεχνιακά, ακόμη και ατομικά ισχυρά συμφέροντα, καθώς και «οδηγίες», δεσμεύσεις, συναλλακτικές υποχρεώσεις προς εξωτερικούς παράγοντες λόγω συμβατικών  υποχρεώσεων, δεσμεύσεων – ακόμη και αδιαφανών – πιέσεων (π.χ. ΗΠΑ, Ε.Ε.) συμφερόντων και ενίοτε ιδεοληπτικών αντιλήψεων.

Στοιχειώδη παραδείγματα

Ας αρχίσουμε, καλή τη πίστη, από τα θετικά παραδείγματα.

Ανανέωση άδειας οδήγησης. Επιτέλους γίνεται ηλεκτρονικά, αφού βεβαίως περάσεις από τους γιατρούς και πληρώσεις το σχετικό παράβολο, πάλι ηλεκτρονικά. Επί του προκειμένου η κρίση μας είναι θετική. Μέχρι και τη φωτογραφία σου στέλνεις ηλεκτρονικά. Ασφαλώς και υπάρχουν τέτοιες νομοθετικές ευκολίες και εκσυγχρονισμοί.

Αλλά – υπάρχουν πολλά «αλλά» - για παράδειγμα, για να βγάλεις «ασφαλιστική ενημερότητα» πρέπει να τάξεις στ’ άστρα, να παρακαλέσεις τον θεό Δία, να βρεις σε καλή ημέρα υπάλληλο του ΕΦΚΑ και ίσως να την πάρεις.

Ιδιαίτερα αν προέρχεσαι – που έτσι κι αλλιώς προέρχεσαι – από άλλα ταμεία, θα περιμεεεένεις… Χαρακτηριστική απάντηση υπαλλήλου ΕΦΚΑ, σε ελεύθερο επαγγελματία που του δήλωσε ότι προέρχεται από το ταμείο ΤΑΙΣΥΤ (δημοσιογράφων): «Τι είναι αυτό, πρώτη φορά το ακούω εγώ». Αντε μετά να πάρεις ασφαλιστική ενημερότητα, γιατί ηλεκτρονική συναλλαγή δεν σημαίνει ότι βάζω όλα τα ταμεία σε ένα τσουβάλι, το ονομάζω ΕΦΚΑ και προχωράω με τους εργαζόμενους να τραβάνε τα μαλλιά τους…

Για τη φορολογική ενημερότητα, αν και γίνεται πλέον ηλεκτρονικά, ακολουθείται η ίδια τακτική, απλά τώρα το πρόβλημα δεν μπορεί να στο επιλύσει ο υπάλληλος, γιατί αν χρωστάς κάπου, που δεν φαίνεται στο σύστημα(!) δεν παίρνεις φορολογική ενημερότητα, που να έχεις το θεό μπάρμπα.

Θα περάσεις 40 κύματα και θα διαπιστώσεις στο τέλος ότι χρωστάς 0,01 του ευρώ σε κάποια πληρωμή που έκανες πάλι ηλεκτρονικά, αλλά έχεις αποθεματικό 1600 ευρώ!

Το πιο κραυγαλέο όμως και αντιφατικό παράδειγμα ως προς τη φιλελεύθερη πολιτική που ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Ενωση και οι ελληνικές κυβερνήσεις είναι ο βασικός νόμος «περί Τύπου» - πολύ ηπιότερων χαρακτηριστικών αυτών που ακολούθησαν, επί νέο-φιλελεύθερης κυβέρνησης Μητσοτάκη. Αλλά γι’ αυτό ας επαναλάβω τα λόγια που είπε στην αρμόδια Επιτροπή ο πλέον νέο-φιλελεύθερος (διατελέσας Υπουργός Οικονομικών του Κων/νου Μητσοτάκη και βουλευτής της Ν.Δ.), Στέφανος Μάνος: «Αυτό το νομοσχέδιο φαίνεται ότι συντάχθηκε από κάποιον τμηματάρχη σοβιετικού Υπουργείου»¹. Και συμπλήρωσε ο Μάνος: «Αν σας πάνε στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια είναι βέβαιο ότι θα δικαιωθούνε».

Ο νόμος αυτός λέει πόσους δημοσιογράφους πρέπει να έχει ο τοπικός Τύπος, πόσες σελίδες να έχει ανά τεύχος, τι ποσοστά ύλης θα έχει, να κυκλοφορεί τακτικώς και ανελλιπώς και άλλα τινά.

Να του αναγνωρίσουμε και μια θετική πλευρά· έβαλε μια τάξη στον Τύπο, αλλά έκλεισε πάρα πολλές εφημερίδες.

Βέβαια ακολούθησαν κι άλλοι νόμοι μεταγενέστεροι, που η εφημερίδα πρέπει να έχει προσλάβει υπάλληλο για διανομέα και δεν μπορεί να τη διανέμει ο ιδιοκτήτης ή το παιδί του... 

Αγνοεί ο νομοθέτης ότι στις μικρές επιχειρήσεις ο διευθυντής ή η γραμματέας του, αν έχει, σκουπίζει το γραφείο του. Ή μήπως πρέπει να προσλάβει καθαρίστρια και καφετζή για τον καφέ του.

Αλήθεια ποια κατασκευαστική εταιρία, προκειμένου να ανακηρυχθεί ανάδοχος ενός έργου του δημοσίου ελέγχεται, για το πόσους υπαλλήλους, ποιας ειδικότητας και εργατοτεχνίτες απασχολεί, για να αναλάβει το έργο;

––––––––––––––––––––

1. Πρακτικά Βουλής, ΕΒΔΟΜΗ: 10/3/2007, 17/3/2007 και 24/3/2007