το «κλειδί» είναι τα μέτρα πρόληψης
Η Ένωση Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδας υπογραμμίζει
Τα Μη Μεταδοτικά Νοσήματα (ΜΜΝ), γνωστά ως χρόνια νοσήματα, είναι ασθένειες που δεν μεταδίδονται από το ένα άτομο στο άλλο, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο διαβήτης, οι καρκίνοι και οι χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις. Τα ΜΜΝ προκύπτουν από ανθυγιεινούς τρόπους ζωής, π.χ. τη χρήση καπνού, την έλλειψη σωματικής άσκησης, τις ανθυγιεινές διατροφές και τη χρήση αλκοόλ, οδηγώντας σε μεταβολικές και φυσιολογικές αλλαγές.
Στις ευρωπαϊκές χώρες, τα ΜΜΝ ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την επιβάρυνση που αντιμετωπίζουν τα δημόσια συστήματα υγείας στα κράτη μέλη. Τα αυξανόμενα ποσοστά θανάτων που σχετίζονται με τα ΜΜΝ στην Ευρώπη είναι ανησυχητικά, αλλά παρόλο που είναι διαδεδομένα, τα σύνθετα ζητήματα υγείας που προκαλούν μπορούν να αντιμετωπιστούν, αν βελτιώσουμε τα μέτρα πρόληψης και προωθήσουμε την υγεία.
Η υγιεινή διατροφή είναι ένα βασικό στοιχείο του τρόπου ζωής μας και μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της αύξησης των NCDs. Μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ολικής άλεσης, άπαχες πρωτεΐνες και υγιεινά λίπη είναι απαραίτητη για τη συνολική μας υγεία και μειώνει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών.
Το έργο Preventia στοχεύει στη μείωση της εξάπλωσης των ΜΜΝ σε όλη την ΕΕ, μειώνοντας τις ανισότητες στην υγεία και προωθώντας τη συνεργασία και τις ανταλλαγές μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε.
Το 2024, οι εταίροι του έργου Preventia επικεντρώθηκαν στην προετοιμασία πολλών δραστηριοτήτων του έργου που θα υλοποιηθούν το επόμενο έτος.
Έτσι, το 2025, θα ενισχύσουν την υγειονομική παιδεία οργανώνοντας εκπαιδεύσεις σε σχολεία που βρίσκονται σε κοινωνικο-οικονομικά μειονεκτικές περιοχές, ενώ θα πραγματοποιηθεί ένα πρόγραμμα αδελφοποίησης για την προώθηση της εκμάθησης από ομοτίμους μεταξύ γιατρών από διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ.
- θα διοργανωθούν εργαστήρια με ΜΚΟ και επαγγελματίες υγείας που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ΜΜΝ, ενώ θα υλοποιηθεί μια πρωτοβουλία για μετανάστες σε κέντρα μετανάστευσης σε όλη την Ευρώπη με στόχο την αντιμετώπιση των ανισοτήτων στην υγεία.
- θα παρουσιάσουν μια εφαρμογή για κινητά, η οποία στοχεύει να βοηθήσει τους καταναλωτές να κάνουν πιο ενημερωμένες και υγιεινές επιλογές κατά την αγορά τροφίμων.
Όλες οι δραστηριότητες έχουν στόχο την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία της υγιεινής διατροφής ως βασικό εργαλείο για την πρόληψη των μη μεταδοτικών ασθενειών.
Η τελευταία έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) υπογραμμίζει τη σημασία της ευθυγράμμισης των εμπορικών πολιτικών με τους διατροφικούς στόχους για τη βελτίωση της παγκόσμιας ποιότητας διατροφής. Στοχεύει επίσης να αντιμετωπίσει τις διατροφικές αλλαγές που οφείλονται στο εμπόριο και οδηγούν σε παχυσαρκία και υποσιτισμό. Με τίτλο «Εμπόριο και Διατροφή: Συνοχή Πολιτικής για Υγιεινή Διατροφή», η έκθεση σημειώνει σημαντική αύξηση του παγκόσμιου εμπορίου σε τρόφιμα και γεωργικά προϊόντα, η οποία έχει ενισχύσει την ποικιλομορφία, τη διαθεσιμότητα και την οικονομική προσιτότητα των τροφίμων και των θρεπτικών συστατικών.
Εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και διατροφολόγοι χαιρετίζουν τον περιορισμό της διαφήμισης πρόχειρων φαγητών από την Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου μετά από νέο νόμο, ο οποίος περιγράφει πιο αυστηρές οδηγίες και οι οποίες πρόκειται να εφαρμοστούν από τον Οκτώβριο του 2025. Τα μέτρα στοχεύουν στη μείωση των ποσοστών παιδικής παχυσαρκίας. Καθορίζει ότι, οι διαφημίσεις στην τηλεόραση θα επιτρέπονται μόνο μετά τις 21:00 από τον Οκτώβριο του 2025. Οι περιορισμοί περιλαμβάνουν, επίσης, την απαγόρευση πληρωμένων διαφημίσεων πρόχειρου φαγητού στο διαδίκτυο ώστε να μειωθεί η υπερβολική έκθεση των παιδιών σε πολλά τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, ζάχαρη ή αλάτι.
Στην Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, τονίστηκε η σημασία της διατήρησης ενός υγιεινού τρόπου ζωής –ιδιαίτερα της καλής διατροφής– για τη διαχείριση του διαβήτη, τη βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου και τη μείωση των επιπλοκών. Απλές διατροφικές αλλαγές, μαζί με εργαλεία όπως γλυκαντικά χαμηλών/χωρίς θερμίδες, μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα που ζουν με διαβήτη να απολαύσουν μια ποικίλη διατροφή και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους.
Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science διαπίστωσε ότι η μείωση της καταναλωσης ζάχαρης τις πρώτες 1.000 ημέρες μετά τη σύλληψη – μέχρι την ηλικία των 2 ετών – μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών του παιδιού στην ενήλικη ζωή. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η μείωση της κατανάλωσης ζάχαρης σε αυτό το χρονικό διάστημα, μείωσε τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 κατά περίπου 35% και τον κίνδυνο υψηλής αρτηριακής πίεσης κατά περίπου 20%. Διαπίστωσαν επίσης καθυστέρηση στην έναρξη της νόσου στις ηλικίες τεσσάρων και δύο ετών, αντίστοιχα.
Οι ενημερωμένες οδηγίες του ΠΟΥ συνιστούν περιορισμό της συνολικής πρόσληψης λίπους στο 30% των ημερήσιων θερμίδων, εστίαση στα ακόρεστα λιπαρά και μείωση των κορεσμένων και τρανς λιπαρών σε λιγότερο από 10% και 1%, αντίστοιχα. Οι υδατάνθρακες πρέπει να αποτελούν το 40-70% των θερμίδων, κυρίως από δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα και λαχανικά. Αυτά τα μέτρα στοχεύουν στη μείωση του κινδύνου παχυσαρκίας και χρόνιων ασθενειών όπως ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις.
Οι υγιεινές δίαιτες υποστηρίζουν τη συνολική ευημερία, την ανάπτυξη και τον ενεργό τρόπο ζωής, ενώ αποτρέπουν τις διατροφικές ανισορροπίες και τις ασθένειες. Αν και οι δίαιτες ποικίλλουν με βάση προσωπικούς και πολιτισμικούς παράγοντες, οι βασικές αρχές της υγιεινής διατροφής παραμένουν συνεπείς. Ο FAO και ο ΠΟΥ έχουν περιγράψει αυτές τις αρχές για να καθοδηγήσουν τη χάραξη πολιτικής και να αξιολογήσουν την ποιότητα της διατροφής.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαινίασε τον Δεκέμβριο του 2021 την πρωτοβουλία της ΕΕ για τα μη μεταδοτικά νοσήματα (ΜΜΝ) που θα καλύψει την περίοδο 2022-2027 ώστε να υποστηρίξει τις χώρες της ΕΕ στον προσδιορισμό και την εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών και δράσεων για τη μείωση των μη μεταδοτικών νοσημάτων και τη βελτίωση της υγείας και της ευημερίας των πολιτών.
Ως Επίτροπος για την Υγεία και την Καλή Διαβίωση των Ζώων, καθήκον του Olivér Várhelyi είναι να ολοκληρώσει την Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας. Θα το κάνει, διαφοροποιώντας τις αλυσίδες εφοδιασμού, βελτιώνοντας την πρόσβαση στις πιο προηγμένες θεραπείες, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα, την ανθεκτικότητα και την ασφάλεια των συστημάτων υγείας και δουλεύοντας σε στρατηγικά θέματα.
EEKE
