Η χώρα αποκτά ένα από τα ισχυρότερα υπολογιστικά συστήματα πανευρωπαϊκά
Την Τετάρτη 26 Μαρτίου 2025, πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση κατά την οποία αναγγέλθηκε η έναρξη υλοποίησης του νέου Εθνικού Υπερυπολογιστή «ΔΑΙΔΑΛΟΣ» και του Κέντρου Δεδομένων Λαυρίου, από τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (ΤΠΠΛ), όπου και θα κατασκευαστεί ο νέος υπερυπολογιστής, όπως είχαμε δημοσιεύσει την περασμένη εβδομάδα.
Το έργο έχει συνολικό προϋπολογισμό ύψους 58,9 εκ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) και αποτελεί μέρος της ενίσχυσης των Δημόσιων ψηφιακών υποδομών της χώρας, ως δράση της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Υλοποιείται από την ΕΔΥΤΕ ΑΕ, φορέα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του ευρωπαϊκού οργανισμού EuroHPC JU (European High Performance Computing Joint Undertaking).
Ο «ΔΑΙΔΑΛΟΣ» θα υλοποιηθεί σε δύο στάδια και θα ολοκληρωθεί σε συνεργασία της ΕΔΥΤΕ ΑΕ με δύο αναδόχους στους οποίους κατακυρώθηκαν οι δημόσιοι διαγωνισμοί: α) με την ανάδοχο εταιρεία «Hewlett Packard Enterprise» (ΗΡΕ) με αντικείμενο την προμήθεια και την εγκατάσταση προηγμένου υπολογιστικού εξοπλισμού, αποθηκευτικού χώρου και λογισμικού, και εκπαιδευτικές υπηρεσίες, με προϋπολογισμό 41 εκ. Ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), και β) με την ανάδοχο εταιρεία «ΜainSys ΑΕ» στην οποία κατακυρώθηκε η διαμόρφωση των ηλεκτρομηχανολογικών υποδομών και η διαμόρφωση νέου κέντρου δεδομένων στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκου Λαυρίου, με προϋπολογισμό ύψους 17,9 εκ. Ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).
Ο υπερυπολογιστής «ΔΑΙΔΑΛΟΣ», με ισχύ 89 PetaFlops θα είναι το ισχυρότερο υπολογιστικό σύστημα στην Ελλάδα και ένα από τα κορυφαία στην Ευρώπη. Η ανάπτυξή του αποτελεί σημαντικό βήμα για την επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη της χώρας, ενισχύοντας τις δυνατότητες έρευνας και καινοτομίας σε τομείς όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, η εξατομικευμένη ιατρική, η μετεωρολογία, η ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων και η ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων μεταφορών. Επισημαίνεται ότι, η υποδομή του υπερυπολογιστή έχει σχεδιαστεί με γνώμονα τη βιωσιμότητα, ώστε να αξιοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και προηγμένα συστήματα ψύξης, που μειώνουν σημαντικά την ενεργειακή κατανάλωση.
Ο νέος εθνικός υπερυπολογιστής θα είναι 150 φορές ισχυρότερος από τον υφιστάμενο υπερυπολογιστή ARIS, εκτελώντας ογδόντα εννέα εκατομμύρια δισεκατομμύρια (δηλαδή ογδόντα εννέα τετράκις εκατομμύρια - 89.000.000.000.000.000) πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο, και αναμένεται να καταταχθεί ανάμεσα στους πρώτους είκοσι σε επίδοση στην λίστα των κορυφαίων 500 συστημάτων παγκοσμίως σε επιδόσεις (ΤΟP500) και αποδοτικής χρήσης ενέργειας (GREEN500). Με τις υπολογιστικές του δυνατότητες θα καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες της ερευνητικής και επιστημονικής κοινότητας, προσελκύοντας επιπλέον νέους επιστήμονες και συνεισφέροντας σε έρευνα παγκόσμιας κλάσης. Αναμένεται να είναι διαθέσιμος στις αρχές 2026, για χρήση από την επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα, τη βιομηχανία και τον δημόσιο τομέα σε όλη την Ευρώπη, ενισχύοντας τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο χάρτη της υψηλής υπολογιστικής απόδοσης.
Υπενθυμίζεται ότι ο «ΔΑΙΔΑΛΟΣ» και το νέο Κέντρο Δεδομένων θα εγκατασταθούν στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, στο ιστορικό κτίριο του πρώην Ηλεκτρικού Σταθμού, αναγνωρισμένο μνημείο της σύγχρονης βιομηχανικής κληρονομιάς, εμβαδού 1.500 τ.μ. Η αξιοποίηση του χώρου, αποτελεί μια εμβληματική επένδυση στον τομέα της υψηλής απόδοσης υπολογιστικής (HPC) και της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), ενισχύοντας τον ρόλο της περιοχής ως τεχνολογικού κόμβου αιχμής.
Η Ελλάδα, ως μια από τις πρώτες επτά ευρωπαϊκές χώρες και συνολικά πλέον δεκατρείς που θα αποκτήσουν το δικό τους «εργοστάσιο» ΤΝ, καθιερώνεται μεταξύ των πρωτοπόρων στην υπεύθυνη και αποτελεσματική χρήση της ΤΝ με σημαντικά οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία.
Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου δήλωσε μεταξύ άλλων: «Από το Λαύριο, ένα σημείο όπου πριν από περίπου 120 χρόνια εκτυλίχθηκε η 2η βιομηχανική επανάσταση, κάνουμε ένα σημαντικό βήμα για τη θέση μας στην 4η βιομηχανική επανάσταση και το πέρασμα στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης».
Ποια η σημασία του έργου ΔΑΙΔΑΛΟΣ;
Ο υπερυπολογιστής ΔΑΙΔΑΛΟΣ έχει τεράστια σημασία για την Ελλάδα, καθώς αναμένεται να την τοποθετήσει ως πρωτοπόρο στο χάρτη των υποδομών ψηφιακής τεχνολογίας, της επιστημονικής έρευνας και της καινοτομίας. Η σημασία του έγκειται στην εξαιρετικά υψηλή υπολογιστική του ισχύ, η οποία θα στηρίξει ερευνητικά έργα κρίσιμης σημασίας σε τομείς όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, η εξατομικευμένη ιατρική, η μετεωρολογία, η ανάλυση μεγάλων δεδομένων και η ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων μεταφορών.
Επιπλέον, ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ αναμένεται να προσελκύσει διεθνείς επενδύσεις και συνεργασίες, να συμβάλει στην επιστροφή εξειδικευμένων Ελλήνων επιστημόνων από το εξωτερικό και να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της χώρας στον τομέα των προηγμένων τεχνολογιών.
Παράλληλα, η λειτουργία του θα έχει ευρύτερο κοινωνικό όφελος, καθώς θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και θα ενισχύσει την απορρόφηση εξειδικευμένου προσωπικού, προωθώντας τη γνώση και την καινοτομία.
Κέντρο Δεδομένων Τεχνολογικού
Πολιτιστικού Πάρκου Λαυρίου
Ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ θα τοποθετηθεί στο ιστορικό κτήριο του πρώην Ηλεκτρικού Σταθμού της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου, το οποίο βρίσκεται στο ΤΠΠΛ.
Το κτίριο, με εμβαδόν περίπου 1.500τ.μ., χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και θεωρείται από τα σημαντικότερα μνημεία της βιομηχανικής κληρονομιάς. Αποτέλεσε έναν από τους πρώτους ηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας στην Ελλάδα και έχει ιδιαίτερη αρχιτεκτονική αξία, έκτασης 3.000τ.μ..
Η επιλογή του συγκεκριμένου χώρου έγινε βάσει τόσο της ιστορικής του αξίας όσο και της τεχνικής του σπουδαιότητας, συμβάλλοντας στην ανάδειξη της εξέλιξης της ελληνικής βιομηχανίας και επιστήμης.
Γι' αυτό και ο σχεδιασμός του έργου έγινε με κριτήριο την ελάχιστη δυνατή όχληση του περιβάλλοντος, με σεβασμό στο κτίριο και την ιστορικότητα του, χρήση ανανεώσιμων μορφών ενέργειας, τεχνικές ψύξης με την ελάχιστη δυνατή κατανάλωση ενέργειας και βελτιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης.
AI Factory «Φάρος»
Η επίσημη έναρξη του έργου AI Factories είναι η 1η Απριλίου 2025 και η διάρκειά υλοποίησης 36 μήνες.
Το AI Factory Pharos στοχεύει στη δημιουργία ενός εθνικού οικοσυστήματος Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), προάγοντας την καινοτομία και τη συνεργασία μεταξύ ακαδημαϊκών, επιχειρηματικών και δημόσιων φορέων. Εστιάζει στους τομείς της Υγείας, της Ελληνικής Γλώσσας και του Πολιτισμού, καθώς και της Βιώσιμης Ανάπτυξης, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ηθικά υπεύθυνων AI εφαρμογών.
Επιπρόσθετα, το ελληνικό εργοστάσιο τεχνητής νοημοσύνης στοχεύει να αποτελέσει κόμβο έρευνας και γνώσης και για την ευρύτερη γεωγραφική μας περιοχή, αναδεικνύοντας την Ελλάδα σε τεχνολογικό πόλο.
Ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ θα λειτουργήσει ως η υπολογιστική πλατφόρμα του AI Factory Pharos, προσφέροντας συνολικά υπολογιστική ισχύ 89 Pflops, εξασφαλίζοντας ένα σημαντικό ποσοστό αυτής για αποκλειστική χρήση από εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης μέσω του Pharos.
Οι ομάδες που θα επωφεληθούν από αυτό το έργο θα είναι εκείνες που θα αξιοποιήσουν πρώτες τις τεχνολογίες, οδηγώντας στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και συμβάλλοντας στην επιστροφή εξειδικευμένου προσωπικού στην Ελλάδα (brain regain).
