Το 27% εμπιστεύεται τη δικαιοσύνη. Το 70% ΔΥΣΠΙΣΤΕΙ· ΔΕΝ την εμπιστεύεται!
του Κώστα Βενετσάνου
«Ο ανώτερος άνθρωπος σκέφτεται μόνο τη δικαιοσύνη· ο κατώτερος σκέφτεται μόνον τα συμφέροντά του». Κομφούκιος
«Και οι δικαστές άνθρωποι είναι» Κ.Β.
Όπως είναι γνωστό, πρόσφατα η Βουλή (δηλαδή, ποια Βουλή, της διατεταγμένης κυβερνητικής πλειοψηφίας) απέρριψε σ’ έκτακτη συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, το αίτημα των κομμάτων της αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, Πλεύση Ελευθερίας, Νέα Αριστερά) για κλήση της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου (Α.Π.) Γ. Αδειλίνη, προκειμένου να δώσει εξηγήσεις για το πόρισμα που αφορά τη γνωστή υπόθεση των τηλεφωνικών παρακολουθήσεων από την Ε.Υ.Π. της «μισής κυβέρνησης» του αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων, του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ κ.α. Η αντιπολίτευση είχε ζητήσει επιπλέον την πράξη αρχειοθέτησης της υπόθεσης καθώς και του αντιεισαγγελέα του Α.Π. Αχιλ. Ζήση, που διενήργησε την προκαταρκτική έρευνα της υπόθεσης.
Η εισαγγελέας και ο Αντιεισαγγελέας ως γνωστόν δεν προσήλθαν βεβαίως και αντιθέτως η Γ. Αδειλίνη εξέδωσε δελτίο Τύπου, προφανώς για να ενημερώσει η ίδια, και όχι μέσω της Εθνικής Αντιπροσωπείας, τον λαό… μονολογώντας. Έτσι πληροφορηθήκαμε ότι «…συνάγεται αναντίλεκτα (η υπογράμμιση δική μας) ότι δεν υπήρξε καμμιά απολύτως εμπλοκή με το κατασκοπευτικό λογισμικό predator ή οποιοδήποτε άλλο (…)».
Και ότι «ως προς τις διατάξεις περί άρσης απορρήτου των επικοινωνιών, που εκδόθηκαν από την τότε Εισαγγελέα της ΕΥΠ (…) τηρήθηκε απαρέγκλιτα η διαδικασία που προβλέπεται από το Νόμο…».
Άρα, όσο κι αν προσπαθούμε περί του αντιθέτου, μένει η υποψία για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, που κίνησε τη διαδικασία, και τους άλλους Υπουργούς, Αρχηγό ΓΕΕΘΑ κ.λπ. ότι «κάτι τρέχει», διότι «δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά».
Απ’ την άλλη, μέχρι να υπάρξει ανέκκλητος καταδίκη ο οιοσδήποτε κατηγορούμενος κέκτηται το τεκμήριο της Αθωότητας. Ναι, αλλά η «ρετσινιά» μένει.
Επτά στους δέκα Έλληνες δεν
εμπιστεύονται τη Δικαιοσύνη!
Έρευνα, που δημοσίευσε ο Οικονομικός Ταχυδρόμος (Ο.Τ.) κατέδειξε ότι έχει κλονιστεί σε επικίνδυνα μεγάλο βαθμό η εμπιστοσύνη του λαού προς τους θεσμούς, δικαιοσύνη, αστυνομία, κόμματα και Βουλή: 70% ΔΕΝ τους εμπιστεύονται και μόνο 27% (όσο, συμπτωματικά, καi το ποσοστό του Μητσοτάκη στις ευρωεκλογές), 27% διατηρεί την εμπιστοσύνη του.
Μεγάλος χαμένος, η Βουλή, με κλονισμένη πίστη 78% και τη Δικαιοσύνη και τους δικαστές ν’ απολαμβάνουν της εμπιστοσύνης λιγότερο του ενός στους τρεις Έλληνες (27%). ΔΕΝ τους εμπιστεύονται το 70% των Ελλήνων1.
Αν ένας επαγγελματίας είχε τέτοιο ποσοστό εμπιστοσύνης στο αγοραστικό κοινό, θα το είχε κλείσει το «μαγαζί».
Και γιατί να ’χω εμπιστοσύνη, όταν βλέπω τέτοια περιχαράκωση και τέτοια αντίθεση με το «κοινό περί Δικαίου αίσθημα;».
Ούτε η σύγχρονη ιστορία της δικαιοσύνης συνηγορεί υπέρ των λειτουργών της (ιδίως της ανωτάτης βαθμίδας). Αν και προσωπικά είχα ευμενείς εντυπώσεις (ήμουν τυχερός;) και είχα παππού Αρεοπαγίτη. Δεν υπάρχει επομένως προκατάληψη.
Ας θυμηθούμε πρόχειρα ορισμένα ιστορικά περιστατικά:
– Να προτάξουμε το λαμπρό παράδειγμα και εξαίρεση: τον Τερτσέτη και τον Πολυζωίδη.
Ναι, αλλά κάποιοι δικαστές έστειλαν στη φυλακή τον Κολοκοτρώνη, το Μακρυγιάννη και άλλους.
– Ας παραλείψουμε τις περιόδους της μεταξικής Δικτατορίας, την κατοχική περίοδο και τον εμφύλιο. Στην υπόθεση δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη η προσπάθεια συγκάλυψης (από την εισαγγελέα του Α.Π. Κ. Κόλλια) απέτυχε χάριν του ανακριτή τότε, Χρήστου Σαρτζετάκη και μετέπειτα προέδρου της Δημοκρατίας.
– Εγγύτερο θλιβερό παράδειγμα επίορκου ανώτατου δικαστικού υπήρξε ο Εισαγγελέας του Α.Π. Κων/νος Κόλλιας, πρώτος Πρωθυπουργός της πραξικοπηματιών της 21ης Απριλίου 1967, ο οποίος μάλιστα «δικαιολόγησε» το παράνομο πραξικόπημα με το λατινικό αξίωμα: Salus populi suprema lex esto (= η σωτηρία των λαών, των πολιτών, είναι υπέρτατος νόμος).
– Να μην πούμε για τον χαρακτηρισμό του εγκλήματος της 21ης Απριλίου, ως «στιγμιαίο» εξομοιώνοντας το πραξικόπημα με την επανάσταση που δημιουργεί δίκαιο, βγάζοντας έτσι «λάδι» τους συνεργάτες της Χούντας.
– Σωρεία περιπτώσεων κυρίως διεκδικήσεων ιδιωτών έναντι του Δημοσίου, (του δημοσίου συμφέροντος). Πρόχειρο παράδειγμα η Υδρούσα, το νησί της Βούλας, η παραλιακή έκταση που δόθηκε στην ΜΕΕΚΒ, όπως και η «πηγάδα»…
– Η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ (1972/12) που δέχθηκε το χαράτσι (ΕΕΤΗΔΕ) επειδή ήταν έκτακτο και προσωρινό για τα έτη 2011-2012 και καθιερώθηκε μόνιμα ως ΕΝΦΙΑ. Άλλαξε ο Μανωλιός… και δεν κινήθηκε αυτεπάγγελτα η ευαισθησία των δικαστών. Ή μήπως περιμένουμε από τους πολίτες να προσφύγουν;
– Η Δικαιοσύνη κοστίζει. Ακόμα κι όταν κερδίζεις, βγαίνεις χαμένος. Σε ουσιώδη θέματα γενικού ενδιαφέροντος, salus populi, θα περιμέναμε τους δικαστικούς λειτουργούς να παρεμβαίνουν και τους Δικηγορικούς Συλλόγους.
Ακόμη κι από επιστημονικό ενδιαφέρον.
Βέβαια οι δικαστές δεν νομοθετούν. Αλλά οι δικαστικές αποφάσεις και το κοινό περί δικαίου αίσθημα ενδυναμώνουν, συντηρούν ή εξασθενούν τους νόμους. Η Νομολογία, οι αποφάσεις των δικαστηρίων, παράγουν ή αλλοιώνουν ή και αίρουν κατ’ ουσίαν και πράξη το δίκαιο, εναρμονίζουσα το θετόν δίκαιο προς τις αντικειμενικές συνθήκες και το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Αλλά το θέμα είναι μεγάλο για να το αναπτύξουμε στην έκταση ενός άρθρου.
Ένα μονάχα οφείλουμε να υπομνήσουμε και να τονίσουμε: Οι δικαστές δεν κρίνουν μόνον κατά νόμον αλλά κυρίως κατά δίκαιον.
Κι όταν η δικαιοσύνη, η Θέμις*, δεν εναρμονίζεται προς το αίσθημα του δικαίου και την κοινή και ανιδιοτελή λογική, επέρχεται αναπόφευκτα η Νέμεσις** που είναι ακριβοδίκαιη και άτεγκτος, σκληρή, ανελέητη και αμείλικτη.
–––––––––––
1. Ο.Τ.: 9/8/24, πηγή: Public Issue.
* Θέμις: θυγατέρα της Γαίας (Γης) και του Ουρανού. Θεά συμβολίζουσα τους σταθερούς φυσικούς κανόνες, φυσικό δίκαιο, και της ηθικής. Θυγατέρες της Θέμιδας είναι η Ευνομία, η Δίκη και η Ειρήνη.
** Νέμεσις: Θεά προσωποποίηση της τιμωρίας για το αμάρτημα της ύβρεως, δηλαδή της αλαζονείας και της περιφρόνησης των φυσικών (θεϊκών) κανόνων.
