• 1941
• Κρήτη

Για την  πρωτοφανή άμυνα που επεδείχθη κατά την εισβολή των Γερμανών στην Κρήτη, ιδία του αμάχου ντόπιου πληθυσμού, οι ιστορικοί δηλώνουν ότι αυτή αποτέλεσε την αιτία για να εξελιχθεί  το όλο σκηνικό σε βαρβαρική  ωμότητα.  Σκληρή ωμότητα  του πολέμου και από τις δύο πλευρές. Και ετεροχρονικά εκδικητική, πρόσθετα από τη μία. 

Στην Κρήτη  οι Βρετανοί ο, αρχικά είχαν εγκαταστήσει μια μικρή φρουρά. Μετά την κατάρρευση  όμως του χερσαίου μετώπου, ένα σημαντικό μέρος του συμμαχικού στρατού που υποχωρούσε από  την ηπειρωτική Ελλάδα,  είχε μεταφερθεί στη μεγαλόνησο. 

Αυτό απαρτιζόταν κυρίως από δυνάμεις της Βρετανικής Κοινοπολιτείας και δή  Αυστραλούς και Νεοζηλανδούς,  και  σε μικρότερο αριθμό  από ελληνικές δυνάμεις. 

Οι Βρετανοί συνολικά διέθεταν  32.000 στρατιώτες στους οποίους προσετίθεντο  12.000  Ελληνες διαφόρων πεζοπόρων σωμάτων, όλων ανεπαρκώς εξοπλισμένων. 

Ο  άμαχος πληθυσμός της νήσου, δεν είχε όπλα, αφού   ήδη με διάταγμα του Μεταξικού  νόμου είχε καταθέσει  ακόμα και  αυτά τα όσα  εκ  κειμηλίων  παραδόσεως.

Από θαλάσσης, η ισχυρή βρετανική παρουσία  στόλου  καθιστούσε  δυσχερή  έως αδύνατη την  οποιαδήποτε  δι΄αυτής εισβολή.  Συμμαχική  αεροπορική κάλυψη του νησιού δεν προεβλέπετο. 

Οι Γερμανοί για την κατάληψη της Κρήτης, εφήρμοσαν καινοτόμο  πολεμικό  σχέδιο. Για πρώτη φορά επιχείρησαν,   την από  αέρος εισβολή με τη χρησιμοποίηση  του επίλεκτου νεοσύστατου σώματος των  αλεξιπτωτιστών.

Η από αέρος εισβολή τελικά απέδωσε, αλλά οι   απρόβλεπτες συνέπειες από το πολεμικό επιχείρημα αυτό,  ήσαν τόσες πολλές και οδυνηρά φθοροποιές,  ώστε έκτοτε το σώμα αλεξιπτωτιστών, το επίλεκτο αυτό σώμα του γερμανικού στρατού να καταργηθεί  και  να διαγραφεί σαν όπλο μάχιμο αυτόνομο, από τις τάξεις των δυνάμεων του άξονα.  

Τα περιορισμένης μεταφορικής ικανότητας γερμανικά αεροσκάφη, τα τύπου   Ju - 52, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν, και έφταναν σε αριθμό ή μόλις υπερτερούσαν τα 550, είχαν  ενισχυθεί για την μεγαλύτερη δυναμική μεταφοράς πολεμικών εφοδίων, με  την πρόσδεση  ρυμουλκουμένων  ανεμοπτέρων.

Το  σχέδιο επίθεσης  είχε συμπληρωθεί με χωμάτινους διαδρόμους απογείωσης- προσγείωσης, οι οποίοι είχαν όλως  προχείρως  και εκ των προτέρων κατασκευασθεί στις κοντινότερες  προς την Κρήτη, περιοχές της Πελοποννήσου.

Λόγω όμως της εκ  του οργασμού, και της κρισιμότητας της συνεχούς διακίνησης σε  ένα τέτοιο ανασφαλή  αεροδιάδρομο,  η σκόνη από το χώμα η οποία  αιωρείτο, γινόταν πρόξενος συχνών  ατυχημάτων, αλλά και καθυστερήσεων.

Η γερμανική δύναμη έφτανε   τους  23.000  άνδρες περίπου, από τους οποίους  οι   10.000 ανήκαν στο επίλεκτο  σώμα των αλεξιπτωτιστών.

Στο σχέδιο εφόδου, το οποίο άκουγε στο όνομα ‘’Ερμής’’,  σε πρώτη φάση προεβλέπετο   η από αέρος κατάληψη, τουλάχιστον του ενός από τα τρία αεροδρόμια, που βρίσκονταν στις βόρειες  ακτές της μεγαλονήσου. Αυτά ήταν στο Μάλεμε Χανίων, στο   Ρέθυμνο και στο  Ηράκλειο.

Πιο κοντά, σε απόσταση από την ηπειρωτική Ελλάδα ήταν το Μάλεμε,  γι΄αυτό και τούτο  θεωρήθηκε σαν η προσφορότερη  και πρώτη στην  επιλογή για την κατάληψη. 

Βαρύς οπλισμός, όπως πυροβόλα, πολεμικά εφόδια, αλλά και αυτοκίνητα, ήταν αδύνατο να μεταφερθούν δια του  αέρος. Έτσι για τον σκοπό αυτό είχε επιστρατευθεί  ένας ετερόκλητος ποικιλώνυμος μικρός στολίσκος, από καΐκια και άλλα συναφή μικρά πετρελαιοκίνητα πλοιάρια. 

Από την 14η  Μαϊου  η προετοιμασία της εισβολής άρχισε με επιδρομές   αεροπορικές, και βομβαρδισμούς, σε ξηρά και θάλασσα.  

Με τους βομβαρδισμούς μάλιστα στη θάλασσα, από τις πρώτες ώρες είχαν καταβυθισθεί  πολλά και διάφορα συμμαχικά εμπορικά  πλοία,  συνολικού εκτοπίσματος  που έφτανε περίπου  τους  30.000  τόνους, με απώτερο σκοπό να διακοπεί το ενδεχόμενο να έρθει πολεμική βοήθεια από τη θάλασσα.

Ξημέρωμα της 20ης Μαΐου, άρχισε η  κατά ξηράν αεροπορική επέλαση, αφού προηγήθηκε καταιγισμός σφοδρός με βόμβες, και  ακολούθησε η κατά κύματα ρίψη αλεξιπτωτιστών. Από τις πρώτες στιγμές όμως είχαν αρχίσει να διαφαίνονται  και τα  πρώτα προβλήματα.

Οι αλεξιπτωτιστές έπεφταν σε άσχετες θαμνώδεις ή ελαιοφυτεμένες θέσεις, όπου τους περίμενε  με πρωτόγονο εξοπλισμό από  παραδοσιακά μαχαίρια και γεωργικά εργαλεία,  ο άμαχος Κρητικός  και τους εξόντωνε,  προτού ακόμα αυτοί  προλάβουν  να ανασυνταχθούν. Και τότε τα εχθρικά όπλα άλλαζαν χέρια. Και τότε ο αγρότης Κρητικός  γινόταν πολεμικά ένοπλος.

Ο κανόνας  της υπεροχής του αιφνιδιασμού στον επιτιθέμενο και του τρόμου που προκαλούσε το άγνωστο, εκ των πραγμάτων γρήγορα υστέρησε,  και αυτό στάθηκε ευνοϊκά για τον αμυνόμενο.  Από την άλλη μεριά η έμφυτη από αιώνων τακτική  του κλεφτοπολέμου και  η φίλια  γνώση του εδάφους που  έδινε μετερίζι στον  Κρητικό, αλλά και η  καταπάτηση  των κανόνων ιπποσύνης του ορθόδοξου πολέμου,  δημιούργησε το πλεονέκτημα στον υπέρ της πατρίδας αγώνα.   

Η εξοντωτική  παντοιότροπη σφαγή που επακολούθησε, ίσως  σκληρή και απάνθρωπη  πράξη, αλλά λογική στην ανάγκη της επιβίωσης, έδειξε ότι στην προάσπιση της πατρίδας η φιλανθρωπία δεν έχει θέση, αφού η  όποια φιλανθρωπία δεικνύεται αφελής και συνεπάγεται  την ήττα. 

Το θέμα πάντως είναι, ότι 9.000 άνδρες αλεξιπτωτιστές, πάνοπλοι και εμπειροπόλεμοι, κατίσχυσαν,  αλλά σε μια Καδμεία νίκη   δηλαδή  νίκη κα την οποία η  μάχη  ήταν ολέθρια και για τον ίδιο τον νικητή.  

Το πρώτο κύμα στο Μάλεμε  και στον κάμπο της Αγυιάς, με συνεχή και αδιάκοπη ρίψη των αλεξιπτωτιστών,  γρήγορα αποπροσανατόλισε τις συμμαχικές δυνάμεις, οι οποίες ταλαιπωρημένες από τις πρόσφατες μάχες στον ηπειρωτικό  χώρο, προσπαθούσαν εις μάτην να αποκτήσουν την  πρωτοβουλία  μα και ίσως, την ισορροπία  των κινήσεων.

Τη δεύτερη ημέρα, η επίθεση εστράφη εναντίον του Ηρακλείου και του Ρεθύμνου.

 Αλλά ήδη από τη δεύτερη ημέρα είχε αρχίσει, κάτω από τα πυρά των Βρετανών και η προσγείωση των γερμανικών αεροσκαφών στο αεροδρόμιο του Μάλεμε.

Παρ΄όλα ταύτα το Βρετανικό ναυτικό, είχε επιτύχει  κατά τη διάρκεια της  νύχτας, να διαλύσει τα ετερόκλητα πλοιάρια του γερμανικού ανεφοδιασμού,  τα οποία θα ενίσχυαν τους εισβολείς στο Μάλεμε, με βαρέα όπλα.

Την 21η και 22η  Μαΐου, η γερμανική αεροπορία σε σαφή κάμψη της επιθετικής της ορμής, περιόρισε  τη ρίψη των αλεξιπτωτιστών σε δυό χιλιάδες(!) μοναχά την ημέρα και αυτό άρχισε να δίνει κάποια αισιόδοξη ανακούφιση στο συμμαχικό στρατόπεδο.  

 Η αισιοδοξία φάνηκε να θέλει να υλοποιηθεί με την πρόθεση  αποστολής   ενισχύσεων από την Αίγυπτο. Εκ των υστέρων όμως φαίνεται να επικράτησε μια δεύτερη  ωριμότερη σκέψη,  

Και αυτό  προφανώς γιατί η προσπάθεια του βρετανικού ναυτικού, να κρατήσει κλειστούς τους θύλακες του εχθρικού ανεφοδιασμού προσμετρούσε κόστος βαρύτατο. 

Ήδη το καταδρομικό Juno είχε καταβυθισθεί την προηγουμένη και σε συνέχεια την 22α του Μαΐου, τα καταδρομικά  Fidji  και Gloucester και το αντιτορπιλικό  Greyhoumd είχαν επίσης καταβυθισθεί, ενώ το βοηθητικό πολεμικό Warspite, είχε υποστεί  βαρύτατες βλάβες. 

Στις 23 του ιδίου μηνός, όταν βυθίστηκαν νότια της Κρήτης και τα  βρετανικά αντιτορπιλικά,  Kashmir   και Kelly, το Λονδίνο αποφάσισε την εγκατάλειψη του νησιού στη μοίρα του. 

Παρά ταύτα και την θέση του βρετανικού επιτελείου της Αιγύπτου, στην ξηρά  της μεγαλονήσου,  σύμμαχοι, Έλληνες, και χωρικοί Κρήτες, με αυτοθυσία εξακολουθούσαν ακόμη να μάχονται σθεναρά υπό την ηγεσία του Νεοζηλανδού στρατηγού  Φράυμπεργκ. Ο κύβος όμως είχε ριφθεί.

Το νησί εντός ολίγου εγκαταλείφθηκε,  με νεκρούς 2000  Βρετανούς ναύτες στα νερά της Κρήτης, επάνω δε στην ξηρά με  νεκρούς  ή και  αιχμαλώτους: σε  Βρετανούς  7774,  Αυστραλούς   3332   και, Νεοζηλανδούς 2541.

Οι νεκροί  των ενόπλων Ελλήνων  έφτασαν σε 592 και των αμάχων σε αριθμό  άγνωστο.

Από την μεριά των επιτιθεμένων Γερμανών  οι νεκροί έφτασαν σε  5000 ή 6000, (τι χίλιοι πάνω τι χίλιοι κάτω, αριθμοί όλοι απάνθρωποι για τους ιστορικούς) από τους οποίους οι 4750  ήσαν αλεξιπτωτιστές.

Την 31η Μαΐου είχε ολοκληρωθεί η κατάληψη της Κρήτης από το Γερμανικό Τρίτο Ράιχ.

Η ανάμειξη των  αμάχων Κρητών στη σύγκρουση  ήταν θαρραλέα, αλλά δύσκολα θα μπορούσε να επηρεάσει το όποιο τελικό αποτέλεσμα. Η ανάμειξη όμως του αμάχου πληθυσμού όπως προανέφερα, αναζωπύρωσε τα ενυπάρχοντα αντεκδικητικά ένστικτα του γερμανικού στρατού, τα όποια άλλωστε πλουσιοπάροχα για άλλη μια φορά είχε αποκαλύψει  τόσο  στα στρατόπεδα  των Εβραίων, όσο και κατά τη δράση του στην   Πολωνία. 

Αργότερα χρόνια πολλά μετά, η γυναίκα μου όταν ήταν παιδί ακόμα, είχε επισκεφθεί το γερμανικό νεκροταφείο  στο Μάλεμε με τον πατέρα της.

 Ανατρίχιασε τότε, όπως  σήμερα μού αφηγείται, με την ατέλειωτη σειρά των τάφων  των Γερμανών στρατιωτών. 

Πρόσφατα μαθεύτηκε πως συχνά βλέπουν μια μαυρομάνα Κρητικιά,  να σκύβει και να ανάβει με τη σειρά, τα καντήλια των Γερμανών.

«Κανένας δικός σου, μάνα;» τη ρώτησε κάποιος.

 Και πήρε  τότε απόκριση συγκλονιστική:

«Όχι παιδί μου. Ο δικός μου γιός είναι πιο δίπλα. Κείτεται στο “ελληνικό” και  ανάβω το καντήλι του κάθε μέρα. Μα σε αυτούς τους έρμους, ποιός να τα ανάψει; Οι μανάδες τους και να ζούνε μαθές, είναι αλάργα και πλιό αλάργα. Γροικώ τον πόνο τους εγώ η καψερή, και τρέχω σαφή και τους τ’ ανάβω.  Ο Θεός να τους αναπάψει.»  




 Οι μανάδες όλου του κόσμου, σκέφτονται όλες τις μανάδες και όλα τα παιδιά. Τα δικά τους και  τα ξένα που αδικοχάνονται  για  τις  όποιες απαράδεκτες πολιτικές σκοπιμότητες. 

 Για πόσο όμως θα χάνονται έτσι άδικα;

Μα για όσο υπάρχουν  αυτοί οι δήθεν άνθρωποι, οι  απόγονοι του Κάιν. 

---

Βοηθήματα 

1) “Ιστορία του Ελληνικού Έθνους”, Εκδ. Εκδοτική Αθηνών.

2) Γεωργ. Παναγιωτάκη: “Η  μάχη της Κρήτης”

3) Θ. Δετοράκη: “Ιστορία της Κρήτης”

4) Πολεμική Ιστορία “Εμείς οι Έλληνες” τομ. Β’, Εκδ ‘’ΣΚΑΪ 

5) “Ιστορία του Νέου Ελληνισμού”, τομ. 8ος, Εκδ. Ελληνικά Γράμματα