Όσο διαβάζει κανείς την ιστορία  τόσο νιώθει να τον κυριεύει μια αγανάκτηση.  Τα παρακάτω στοιχεία, τα  παίρνω  από το βιβλίο της “Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους” ...

 

Ο Θούριος, η Χάρτα, η  Διακήρυξη Δικαιωμάτων

και το Σύνταγμα του Ρήγα Φεραίου


Όσο διαβάζει κανείς την ιστορία  τόσο νιώθει να τον κυριεύει μια αγανάκτηση.  Τα παρακάτω στοιχεία, τα  παίρνω  από το βιβλίο της “Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους” (Εκδοτική τ. ΙΑ΄). Δεν θα αντιγράψω  τα τρομερά πράγματα που έμαθα, τρέχοντας προσεκτικά στις σελίδες 448-449. Θα αντιγράψω   μόνο, την προκήρυξη του Τσάρου που τον Οκτώβριο του 1798, έστειλε στους  υπόδουλους Έλληνες. 

«Ο Θεός εξέλεξε  τον ισχυρό βραχίονα της Ρωσίας, να διασώσει τους Ορθόδοξους της Πίστης από τον κίνδυνον.  Ρωσία και Τουρκία αδελφωμένες,  αποστέλλουν   ισχυρές δυνάμεις κατά των  εχθρών της πίστεως, κατά των Γάλλων.

»Οι βδελυροί εχθροί - οι Γάλλοι-   διέγειραν σε  αποστασίαν  τους λαούς κατά των νομίμων κυριάρχων, προξένησαν  σφαγές και βεβηλώσεις και λεηλασίες χωρών.

»Η παράλυτος ιδέα της Ελευθερίας ισοτιμίας και αρετής,   ήτις επισκοτίζει τη δικαιοσύνη του Θεού,  παρέσυρε τους λαούς εις το βάραθρον».

Και απευθυνόμενος με άλλη επιστολή  στον Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης, γράφει. «Συ ο Πατριάρχης των Ρωμαίων Κωνσταντινούπολεως, δήλου όντος ότι καθ΄ό πατριάρχης έχεις εντελή  πρόνοιαν και να φροντίζεις αδιαλείπτως,  εις το να συνάγης μέσα περιποιητικά της ευταξίας του μιλετίου σου (= του  ποιμνίου σου, της φυλής σου), και να μη λείπης  με συμβουλάς και παραινέσεις,  να διδάσκεις πάντας τους βασιλικούς ραγιάδες τα της υπακοής τα χρέη, ...δια δε τους τη υψηλή τη θέλήσει  ενάντια πράττοντες,  να μας δηλοποιείς περί της παιδείας των (τιμωρίας των κ.λ.π…». Δεν θα συζητήσω ούτε θα σχολιάσω  την “υπακοή”, που υπέδειξε διαβιβαστικά στο πατριαρχείο και πώς τη δέχτηκε το τελευταίο. Είναι όμως βέβαιο ότι ο Πατριάρχης  βρισκόνταν σε πολύ δυσχερή θέση  καθώς ακόμη είχε ζωντανή την εικόνα,  την ανάμνηση των φοβερών αντιποίνων που είχαν επακολουθήσει τα Ορλωφικά  και το “δούλεμα” που έκανε στους αγωνιστές Μανιάτες, η τσαρική αυλή...


Εκείνο  πάντως που κάνει εντύπωση, είναι  το διεθνές κλίμα, κάτω από το οποίο  ένας Ρήγας  Βελεστινλής που τον είπαν και Φεραίο, σήκωσε κεφάλι  και σκέφτηκε να συμμαζέψει  τους υπόδουλους βαλκανικούς λαούς κάτω από το λάβαρό του.

Μόνος μέσα σε ένα  περιβάλλον απόλυτα εχθρικό, αγωνίζεται, γράφει, τραγουδά, κηρύσσει, την διακήρυξη των δικαιωμάτων  του ανθρώπου,  συλλαμβάνεται για τις ιδέες του και πεθαίνει σε βασανιστήρια μαζί με τους στενούς  του  συνεργάτες Ευστράτιο Αργέντη και Αντώνιο Κορωνιό από τη Χίο τον Δημήτριο Νικολίδη από τα Γιάννενα, τον Θεοχάρη Τουρούντζια από τα Σιάτιστα,  τους αδελφούς Ιωάννη και Παναγιώτη Εμμανουήλ  από τη Λευκωσία, ενώ  ο συνεργάτης του Χριστόφορος Περαιβός καταφέρνει να διαφύγει τη σύλληψη.

Με τρία του έργα,  όταν πέρασε από τη λυρική στη μαχητική φάση του βίου του, αγωνίζεται για την επιδίωξη του σκοπού του: Τον Θούριο, την Χάρτα της Ελλάδας  και το Σύνταγμα, που φέρει τον τίτλο “Νέα πολιτική Διοίκηση των κατοίκων της Ρούμελης, της Μικράς  Ασίας, των   νήσων της Μεσογείου και της Βλαχομπογδανίας”.

Σαφώς καταφαίνεται, η αντιδιαστολή και η αντιπαράθεση προς το κράτος του γένους, που με συγκεντρωτικό χαρακτήρα, πρέσβευε και προωθούσε το οικουμενικό πατριαρχείο. Το κράτος αυτό ήταν μονοκρατικό, πολυεθνικό, συντηρητικό. Το οραματιζόμενο ομόσπονδο κράτος του έθνους του Ρήγα με τις πολυάριθμες κοινότητες  που έδιναν πλουραλιστικό χρώμα, είχε ένα ιδιόμορφο χαρακτήρα,  μονοκρατικό,  υπερεθνικό, δημοκρατικό.

Με τον Θούριο επιδιώκει τη συνένωση  όλων των ομάδων των λαών  που συγκροτούν την  οθωμανική αυτοκρατορία και τις καλεί σε ένα  παλλαϊκό, σύσσωμο απελευθερωτικό αγώνα. «Ως  πότε παλικάρια θα ζούμε στα στενά»,  αναφωνεί. 

Με τη “Χάρτα της Ελλάδας”, εκφράζεται στο γεωγραφικό επίπεδο του οράματός του που συμπεριλαμβάνει όλους τους βαλκανικούς λαούς.  

Και με το “Σύνταγμα” συμπληρώνει την πολυεθνικότητα της ιδέας του. Βασισμένο,  στο Σύνταγμα του Έτους “1” της Γαλλικής Δημοκρατίας 1792 και 1793. Το Σύνταγμα του Ρήγα έχει  124 διατάξεις, ενώ η διακήρυξη του, που αναφέρεται στα ανθρώπινα δικαιώματα 35 άρθρα.

Ο δεσποτισμός  και η αποτίναξή του  είναι ο άμεσος  στόχος του.

Σταχυολογώ, κάποια σημεία  από τη Διακήρυξη και το Σύνταγμα:

Η ατομική ελευθερία  -χωρίς την παραβίαση της ελευθερίας του γείτονα - θεωρείται φυσικό δικαίωμα δηλαδή δικαίωμα δωρισμένο από  την ίδια τη  φύση  και αναφαίρετο.

Τα βασανιστήρια απαγορεύονται.  Ολοι οι άνθρωποι, θεωρούνται   αθώοι μέχρι της αποδείξεως του εναντίου, και μόνον όταν  δια νομίμων διατάξεων διαδικασιών, καταλογίζεται η ενοχή τους.

Στον επαγγελματικό τομέα, το δικαίωμα  συμμετοχής όλων και με πλήρη ελευθερία δράσης.

Ισονομία,  καμιά διάκριση βασισμένη σε θρησκεία, έθνος γλώσσα, καταγωγή.

Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι,  από τη φύση που τους γέννησε ελεύθερους.

Οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν ίσα  δικαιώματα και ίση συμμετοχή στις υποχρεώσεις στράτευσης και εθνικής άμυνας.

Η ιεραρχία στο στρατό διατηρείται μόνο εν πολέμω. Εν  ειρήνη ουδεμία διάκριση μεταξύ στρατιωτικού και πολίτη.

Τα δημόσια και ιδιωτικά χρέη, πάνω από 5 χρόνια παραγράφονται, εφ΄όσον οι τόκοι καθ’ολόκληρη την πενταετία έχουν καταβληθεί εις  το ακέραιον. Η  τοκογλυφία αποτελεί ποινικό αδίκημα.

Το δικαίωμα  εργασίας, παρέχεται εξ ίσου σε όλους ανεξαρτήτως και κατά  προτίμηση  στους μη προνομιούχους πολίτες. Η προστασία των αναπήρων πολέμου και λοιπών ανικάνων προς εργασία προβάλλεται από τα κύρια μελήματα.

Η Δημόσια εκπαίδευση σε όλα τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια ισότιμα, παρέχεται και είναι υποχρεωτική και για τα πιο απομακρυσμένα χωριά, και γι όλες τις οικονομικές τάξεις.

Καθολική  σε ισότιμη βάση η ψηφοφορία  και η λαϊκή συναίνεση απαραίτητη στην ψήφιση της νομοθεσίας.

Και  οι αντιπρόσωποι του λαού,  θα έχουν ένα μόνο  χρόνο  θητείας και μετά από αυτόν, θα  λογοδοτούν για τις πράξεις τους.

 Και το έσχατο δικαίωμα,  έσχατο εχέγγυο της Ελευθερίας. Αν η κυβέρνηση παραβιάζει και σφετερίζεται το δικαίωμα της ελευθερίας, ο λαός  οφείλει  να εξεγερθεί σύσσωμος σε επανάσταση.

Δεν ισχυρίζομαι ότι  πρέπει  να   ακολουθούμε και τηρούμε πιστά τις ρήσεις των προγόνων, ούτε των αρχαίων, ούτε των πιο προσφάτων. Μπορούμε όμως και έχομε υποχρέωση από την μελέτη αυτών, να συνάγομε συμπεράσματα  για την καλύτερη αντιμετώπιση των καθ ΄ημάς προβλημάτων. Σ’  εμάς όμως συμβαίνει το εξής περίεργο. Οι ταγοί του έθνους  δεν μελετούν ιστορία, δεν διαβάζουν·  και αν διαβάσουν αποσιωπούν την ουσία μεταφέροντας τα ιδιοτελή  τους συμπεράσματα στα προσωπικά τους συμφέροντα. Το ίδιο όμως πράττουν και οι ψηφοφόροι και των δύο φύλων. Έτσι όμως δεν πάμε μπροστά.

Στο τέλμα που περπατάμε  βουλιάζομε όλο και περισσότερο, ανεπιστρεπτί.                                                                       

––––––––

Βοηθήματα

1) “Ιστορία του Ελληνικού Έθνους”, Εκδοτική΄τ.ΙΑ.

2) “Ιστορία του Νέου Ελληνισμού”. τομ. 1ος. σ. 215.  Ελληνικά Γράμματα

3) Π. Κιτρομηλίδη “Ρήγας Βελενστινλής” θεωρία και πράξη, εκδ. Βουλή των Ελλήνων

4) Ν. Πανταζόπουλος “Η ιδεολογία και το πολίτευμα του Ρήγα Βελεστινλή.   Νεώτερη Ελ. Ιστορία 1750 -1940”, Ελευθ... Τύπος της Κυριακής τευχ. 3.

 

Προτεινόμενο Video

Διαφήμιση

Επισκέπτες σε σύνδεση

Αυτήν τη στιγμή επισκέπτονται τον ιστότοπό μας 493 guests και κανένα μέλος